Sunday, June 16, 2013

మా నాన్న

మనకోసం ఎన్నో కష్టాలు, బాధలను దిగమింగుతూ ...... కుటుంబ బరువు బాధ్యతలని భుజానికెత్తుకుని...... మన కోసం ఇష్టం గా కష్టపడుతూ ..... మనమే ప్రపంచం గా బ్రతికే
అమ్మా నాన్నలకి మనమేం ఇవ్వగలం .....

నాన్న అనే  పదం పలుకుతున్నప్పుడు  పెదవులు కలవవేమో గాని, ఇంట్లో అనుబంధాల్ని కలుపుతూ పునాదులు వేసేది మాత్రం నాన్నే..... ఇన్నేళ్ళ జీవితంలో కష్టాలన్నీ టీవీ సీరియల్స్ లో చూసినట్టు ఉన్నామే తప్ప ఏనాడు మా దరి చేరలేదంటే దానికి కారణం నాన్నే ....

సినీ కవి అన్నట్టు
"నాన్నా! నీ మనసే  వెన్నా
అమృతం కన్నా... అది ఎంతో మిన్నా!"
అనే పాటకు అచ్చమైన సాక్ష్యం గా నిలిచేది మానాన్నఅని అనడంలో అతిశయోక్తి లేదు....

రెండు మూడు కిలోమీటర్లు కూడా చాలా దూరం అనుకుని ఇంటి దగ్గరలోనే ఉన్న స్కూల్ లో వేసేదీ నాన్నే.... రెక్కలొచ్చాక దేశాలు దాటి వెళ్తున్నప్పుడుఎదిగే పక్షికి ఎగరటం అవసరం అని తన బాధని  చిరునవ్వు  తెర వెనుక దాచి వెన్నుతట్టి ప్రోత్సహించేదీ, అమ్మకి ధైర్యం చెప్పేదీ నాన్నే...

ఊహా తెలిసినప్పటినుంచి, నిద్ర పోయేప్పుడు కథలు చెప్పటం, నిద్రపోయేవరకు పాటలు పాడి జోకొట్టడం ఎప్పటికైనా మరచిపోగలమా? ఇన్ని చేస్తున్నా, ఎప్పుడూ తన బడలిక మా ముందు చూపించకపోవటం నాన్నకే సాధ్యమేమో. చిన్నతనంలో రామాయణ, మహాభారత కధలు చెప్పటం, మన సంస్కృతిని తన తరువాత తరం వారికి అందజెయ్యాలనే తపనే అప్పుడు నాటిన విత్తనం ఇప్పుడు రాముడి మీద గౌరవాన్ని, రామాయణం మీద నమ్మకాన్ని, కుటుంబం మీద అభిమానాన్ని ఏర్పరిచాయంటే అది నాన్న వల్లనే….

మాకు ఆలస్యం అయ్యిందని స్కూల్ కి గబగబా వెళ్ళిపోతే, తన ఆఫీసుకి ఆలస్యం అవుతున్నా పట్టించుకోకుండా స్కూల్ కి పాలు, టిఫిన్లు తీసుకురావటం ఇంకా గుర్తే.... పై చదువులు కోసం మేము వేరే రాష్ట్రం వెళ్తున్నప్పుడు, నాన్న నిద్రలేని రాత్రుల గురించి అమ్మ చెప్తూంటే, అలా ప్రేమ కురిపించటం సాధ్యమేనా అనిపించేది.

ఇన్నేళ్ళళ్ళో ఎప్పుడు ఫోన్ చేసినా, ఎలా వున్నారు? భోజనం చేసారా, జాగ్రత్తగా ఉంటున్నారా అని అడగటమే... ఐదంకెల జీతం వస్తున్నా కూడా, ఏరా? సరిపోతుందా, ఏమైనా ఇబ్బందిగా ఉందాఇంకా ఏమైనా కావలా, అని అడగటమే తప్ప, ఇంతవరకు మా దగ్గర నుండి ఏమీ  ఆశించలేదు…   అమ్మ కడుపు చూస్తుంది అన్నట్టు, మా నాన్న కూడా కడుపే చూస్తుంటే, మాకు ఇద్దరూ అమ్మలే అని చెప్పుకోవటం చాలా గర్వంగా ఉంటుంది.

కాలక్రమేణా తనని తను  మార్చుకుంటూ... ఎప్పటికప్పుడు  ప్రేమని పంచుతూ.... ఎండకి తను ఎండి, వానకి తను తడిచి మాకు గొడుగుగా కాపు కాస్తుంటే..... చిన్నప్పుడు మా మంచి నాన్న అని వెనకాలే తిరుగుతూ ఉండే మేమే, ఇప్పుడు నాన్నకి చాదస్తం పెరిగిపోయింది అని అంటున్నా, పాపం పిల్లలే, తెలిసీ తెలియకుండా ఎదో అంటారు, అని నవ్వుతూ వదిలేయటం నాన్నకి  మాత్రమే సాధ్యమేమోనిజమేనాన్న ఓ నిండు ప్రేమ కుండ, తొణకడు.

Sunday, June 2, 2013

మా ఇళయరాజా

మెలోడి 'గతి' తప్పిన తెలుగు సినీ 'శ్రుతి' కి మతులు పోగొట్టే 'కృతులు' చేసి 'లయ'లకే హోయలద్దిన 'స్వర' రాజు మా 'ఇళయరాజా'.....
తెల తెలవారుతుండగా పూచే సుమాలే ఆయన స్వరాలు....అందుకే స్వరాలకి పదాలు ఫలాలుగా పండుతాయ్ మరి....
రాగాలు తన పాటే అనుకుని కోకిల హాయిగా పాడుకుంటూ ఉంటుందంటే అతిశయోక్తి కాదేమో...
నదులలో వీచే తిమ్మేరే ఆయన వీణా నాదం అంటే కొంచెం తక్కువేనేమో....
అలల ఫై నాట్యమాడే వెన్నెలే ఆయన స్వరపరిచిన వేణుగానం అంటే సరిపోవచ్చేమో.....
అందుకే ఎన్నో ఏళ్ళ క్రితం ఎప్పుడో చిన్న హార్మోనియం పెట్టె మీద కట్టిన రాగం కూడా ఇప్పుడే పూచిన 'పువ్వు'లా...అప్పుడే చిలికిన 'వెన్న' లా...వసంతం లో కురుస్తున్న 'వెన్నెల' లా... స్వచ్చం గా అనిపిస్తుంది....

చంద్రునికి తన వయోలిన్ విన్యాసాలతో వెన్నెల అద్దిన "సుందరమో సుమధురమో" గురించే చెప్పాలా..?
గోదావరికే వయ్యారాలు నేర్పిన... "వయ్యారి గోదారమ్మా" పాట గురించే చెప్పాలా...?  
వసంతాన్ని మన ముంగిట్లోకే తెప్పించిన... "తరలిరాద తనే వసంతం" గురించా..?
ఆమని సంగీతం అంటే ఇలానే ఉంటుందా అని అనిపించే... "ఆమని పాడవే హాయిగాగురించా..?
రాగాలతో ఉయ్యాలలూపే..... "కళ్యాణ రాముని కి కౌసల్య లాలి"… 
పువ్వు విరిసినప్పుడు ఉండే లాలిత్యానికి మాత్రం తగ్గని... "లలిత ప్రియ కమలం విరిసినది"....
మండుటెండలో కూడా మంచు కురిపించే.... "మంచుకురిసే వేళ లో".... 
విరహానికే విరహం వచ్చిందా అన్నట్టు... "జాబిల్లి కోసం ఆకాశమల్లె".....
మౌనం పాట పాడితే ఎలా ఉంటుందో చెప్పిన... "మాట రాని మౌనమిది"....
నిరంతరం వీణ తో వెంటాడే.... "నిరంతము వసంతము లే"...
వేదం లో నాదం ఉందంటూ కదం తొక్కిన... "వేదం అణువణువున నాదం"....
ప్రేమ లాలిత్యాన్ని అంతే సుకుమారం గా చెప్పిన.. " పాపా లాలి"....

ఇలా ఎన్నో ఆయన నుంచి ఆశువుగా వచ్చిన  స్వరాలు....కాదు కాదు వరాలు....

ఇదంతా నాణానికి ఒక వైపే...రెండో వైపు నేపధ్య సంగీతం (BGM).....దీని గురించి చెప్పటానికి మాటలు సరిపోవు...ఆయన స్వరాలే మాటలు గా మారి రావాలి...
ప్రతి చిత్రం లో ప్రతి భావానికి సరిగ్గా అతుక్కుపోయే నేపధ్య సంగీతాన్ని ఇవ్వటం లో సంగీత జ్ఞాని ని మించిన వారు లేరేమో...శంకరా భరణం లో చెప్పినట్టు  "ఒక్కో అనుభూతికి ఒక్కో నాదం ఉంది శ్రుతి ఉంది.. స్వరముంది"....అందుకే   స్వరాలలో ఒక్కో స్వరానికి ఒక భావం ఉంటుంది.... 'సాగర సంగమం' లో కమల్, జయప్రదల ప్రేమ సన్నివేశాలలో.... 'స్వర్ణ కమలం' లో వెంకి, భానుప్రియ మధ్య, 'ఏప్రిల్-1 విడుదల' లో ఒకే ట్యూన్ ని మూడు వేరు వేరు సన్నివేశాలకి వేరు వేరు modulations లో... 'మహర్షి' లో విరహ సన్నివేశాలలో మొహావేసం….. స్వాతిముత్యం.....గీతాంజలి...... ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే ఎన్నో....ఇంకెన్నో....
ఈయన  నేపధ్య సంగీతం వింటే... నిజ జీవితం లో కూడా నేపధ్య సంగీతం ఉంటే ఎంత బావుండేదో అనిపించకమానదు...

ఎంతటి దు:ఖంలో ఉన్నా ఆయన స్వరాలు మనసును తాకితే ఇక ఆ ఆనందానికి అవధులు ఉండవు......అందుకే ఈయన స్వరాలు ఉర్రూతలూగిస్తాయి... ఓలలాడిస్తాయి... సముద్రాల  లోతులు చూపిస్తాయి...రెక్కలు తొడిగి ఆకాశపు అంచుకు ఎగరేస్తాయి.....హృదయాంతరాళం లో తరంగాలు గా దూసుకేల్తాయి....

ఇలా చెప్పుకోవటానికి మరువలేని......మరపురాని......మధురమైన స్వరాలు ఎన్నో ఉన్నా... చెప్పటానికి నా దగ్గర అన్ని పదాలు లేవు....

పేరు లోనే లయ ఉన్న సంగీత స్వర మాంత్రికుడు.....మా 'లయ'రాజ స్వరాలు..... అనునిత్యం... నిత్యనూతనం......అనిర్వచనీయం.....అజరామరం......

సంగీత ధ్యానం చేస్తూ, సంగీతం కోసం తపిస్తూ తపస్సూ చేస్తూ, సంగీతాన్ని మధిస్తూ అమృతం రాబట్టే ప్రయత్నంలో అలసట ఎరుగడు ఈ పద్మభూషణుడు......తరతరాలకు నిరంతరం ఇలా స్వరాలని వరాలు గా ఇస్తూనే ఉండాలని కోరుకుంటూ.......

   
P.S: తన పాటల్లో అంతటి మాధుర్యం ఎక్కడి నుంచి వస్తుంది అని అడిగిన ప్రశ్నకు ఇళయరాజా సమాధానం చెబుతూ "నేను సాధారణమైన మనిషిని. ఎప్పుడూ నా బాణీలకు ప్రేరణనిస్తున్న విషయం గురించి ఆలోచించలేదు. అది అలా వచ్చేస్తోందంతే! ప్రశాంతంగా కూర్చొని ఆత్మ మాట వింటుంటే సంగీతం దానంతట అది రావాల్సిందే! ఇన్నాళ్లూ ఆత్మతోనే సంగీతం అందించాను. సన్నివేశం, సందర్భం తెలుసుకొని అందులో ఉన్న అర్థం గ్రహించి స్వరాలు సమకూరుస్తాను. దాన్ని మెచ్చుకుంటున్న శ్రోతలకు నేను కృతజ్ఞతలు చెప్పుకోవాలి" అన్నారు. ఎంత ఎత్తుకి  ఎదిగామన్నదే కాదు ఎంత ఒదిగి ఉన్నామన్నదీ ముఖ్యమే అని ఆయన మాటలతోనే తెలిసిన ఈ మ్యూజిక్ మ్యాస్ట్రో గురించి ఇంకా ఏమని చెప్పాలి... 


  
మా రాజా గారి దర్శనం తర్వాత రాసుకున్న టపా ఈ కింద లింక్ లో.....